Gezondheid is meer dan de afwezigheid van ziekte. Zaken als armoede, huisvesting, eenzaamheid en werkloosheid hebben allemaal invloed op hoe gezond je bent en hoe gezond je je voelt. Het bevorderen van gezondheid en preventie gaat dan ook verder dan het zorgdomein. Daarom intensiveert RegiozorgNU de samenwerking tussen eerstelijnszorgverleners en partners in de wijken. In de serie ‘Kracht van de keten’ duiken we in de ketenaanpakken. Deze keer aandacht voor Welzijn op Recept in Utrecht, Leidsche Rijn.

Transformatie naar preventie en gezondheid

In Leidsche Rijn vindt een transformatie plaats van ‘ziekte en zorg’ naar ‘preventie en gezondheid’. “Van oudsher verwijzen huisartsen door naar zorg, terwijl oplossingen voor gezondheidsproblemen niet altijd in de zorg liggen. Op het welzijnsvlak is ontzettend veel aanbod,” vertelt Aafke Zeijl, wijkmanager in Leidsche Rijn. Omdat er zoveel aanbod is, ontbreekt het overzicht soms bij huisartsen. Hier ligt een belangrijke rol voor Welzijn op Recept en welzijnsprofessionals zoals Julia Waszink, beweeg- en vitaliteitsmakelaar bij Sport Utrecht, die precies weten wat er in de wijk te doen is: “Het zou mooi zijn als huisartsen gaan denken: ‘We kunnen het sociale domein óók inzetten. Naast medicatie of zorgpartners’.”

Wat is Welzijn op Recept?

Welzijn op Recept is een laagdrempelige aanpak om inwoners met psychosociale klachten te stimuleren deel te nemen aan activiteiten die hun welzijn verbeteren, zoals sport, sociale ontmoetingen of creatieve workshops. Lotte Wienen, sociaal makelaar bij Dock: “Welzijn op Recept helpt mensen op een laagdrempelige manier. Soms is de stap om naar buiten te gaan nog groot, dan zoeken we samen naar wat past. Dat kan variëren van een beweegactiviteit tot een kopje koffie drinken in het buurthuis.”

De verbindende rol

Julia en Lotte zien zichzelf als “de schakel, de verbinder” tussen zorgprofessionals en welzijnsinitiatieven. Ze maakt zorgprofessionals bewust van de mogelijkheden binnen het sociaal domein en helpt hen de juiste activiteiten voor hun patiënten te vinden. Julia doet dat op het vlak van beweging, ontspanning en in balans komen, en Lotte op de sociale verbinding.

Aafke speelt als wijkmanager een faciliterende rol: “Het is aan mij om te monitoren of Welzijn op Recept goed verloopt in de wijk en waar nodig bij te sturen. Waar Lotte en Julia echt de verbindende rol hebben en in gesprek zijn met deelnemers, zorg ik meer voor de randvoorwaarden zodat zij hun werk goed kunnen doen.”

De kracht van een collectieve aanpak

Dat Welzijn op Recept echt impact maakt, blijkt uit een reactie van één van de deelnemers: “Mijn leven is veranderd door Welzijn op Recept. Ik liep de deur bij mijn huisarts bijna plat, omdat ik altijd dacht dat ik iets had. Uiteindelijk werd ik doorverwezen naar de fysiotherapeut en zij vroeg mij hoe mijn leven eruit ziet. Ik had niks. Ik had geen vrienden. Geen familie in de buurt en ik had weinig contact met mijn dochter. De fysiotherapeut vroeg of ik geen zin had om naar het buurtcentrum te gaan om kennis te maken. In het begin was ik wel een beetje bang, maar ik ben toch gegaan. Daar ben ik in contact gekomen met Lotte. Zij heeft mij foldertjes meegegeven en ik dacht ‘er is licht aan het einde van de tunnel’. Mijn ‘kwaal’ was eenzaamheid en nu ben ik op de goede plek en met fijne mensen om mij heen. En daar ben ik gewoon heel, heel dankbaar voor. Mijn leven is veel mooier geworden.”

Toegevoegde waarde voor samenwerkingspartners en inwoners

Welzijn op Recept biedt niet alleen voordelen voor inwoners, maar ook voor samenwerkingspartners in de wijk. Door een brug te slaan tussen zorg en welzijn, kunnen zorgprofessionals effectiever inspelen op gezondheidsproblemen. Huisartsen worden ontzorgd en inwoners vinden hun weg naar activiteiten die bijdragen aan hun welzijn en veerkracht. Lotte sluit af: “Ik zou huisartsen en praktijkondersteuners willen aanmoedigen om vooral meer en vaker aan te melden. Soms twijfelen ze of Welzijn op Recept wel de juiste aanpak is, maar er is eigenlijk altijd wel een passend aanbod. En als je twijfelt, bel dan gewoon even met mij of Julia. We zijn ook allebei te vinden in VIPLive.”