Huisartsenpraktijk Harmelen/Vleuterweide rondde in juni van dit jaar het traject ‘Andere organisatie van huisartsenzorg’ van Toekomstbestendige Huisartsenzorg af. De functie van overlegarts is nu volledig ingebed in hun werkwijze. Heleen Nienhuis, huisarts, vertelt over hoe zij deze functie ingevuld hebben en wat het de praktijken oplevert: “Hierdoor zijn we veel patiëntvriendelijker geworden.”

Wat doet de overlegarts bij jullie?

“De overlegarts zit met de assistentes, in ons geval zijn dat er drie, apart om de taken van de niet-patiëntgebonden tijd op zich te nemen. Van beide praktijken, Harmelen en Vleuterweide, doet de overlegarts alle urinecontroles, alle e-consulten, zet alle medicatieblokkades door naar de apotheek, controleert de chronische medicatie; bepaalt of er iemand op jaarcontrole moet komen. Ook neemt de overlegarts alle eenvoudige verwijzingen voor zijn of haar rekening, fiatteert het werk van de assistentes, controleert de accountkoppelingen en adviseert bij mogelijke spoedvisites.”

De functie van overlegarts wordt verdeeld onder de huisartsen van beide praktijken van Harmelen en Vleuterweide. De dagen die je wordt ingezet als overlegarts wordt naar rato toebedeeld. Wanneer je vier of vijf dagen werkt, wordt je eens per week ingezet als overlegarts, bij minder dagen is het eens per twee weken.”

Wat levert het jullie op?

“De huisartsen worden tijdens het spreekuur minder vaak gestoord omdat er altijd een aanspreekpunt voor de assistentes beschikbaar is voor overleg. We hebben meerdere jonge assistentes, enkelen in opleiding, waarbij deze laagdrempelige manier van werken goed uitpakt. De overlegarts kan direct feedback geven op de gesprekken en hen coachen. Wanneer er een acute handeling nodig is, kan de arts hier direct op anticiperen. Hierdoor is de leercurve van de assistentes erg hoog.

Een ander voordeel is dat er altijd een extra arts aanwezig in geval van ziekte. De overlegarts kan dan het spreekuur van de zieke arts overnemen. We hebben afgesproken dat het gehele huisartsenteam in een dergelijke situatie de agenda van de overlegarts overneemt. Dit zorgt ervoor dat we geen patiënten hoeven af te bellen. Hierdoor is er ook meer rust bij de assistentes in de ochtend. Ze kunnen kijken welke patiënten de overlegarts wel of niet over kan nemen, terwijl het spreekuur al bezig is.

Als overlegarts heb je drukke dagen. Sommige artsen vinden dit fijn en andere niet. Ik persoonlijk vind het prettig werken, omdat je de tijd echt voor jezelf en je eigen administratie hebt en ik vind het een leuke variatie in mijn werkweek. Ook is het ontzettend fijn voor de band met het team. Als arts werk je veel solistisch en nu zit je een hele dag met de assistentes te werken. Hierdoor worden de informele banden ook sterker. Sommige assistentes werken als invalassistent, waarbij het erg lastig is om een nieuwe praktijk te leren kennen. Deze assistentes zetten we dan bij de overlegarts, zodat alle vragen direct beantwoord kunnen worden.”

Wat levert het jullie patiënten op?

“De assistentes hebben door deze werkwijze geen drempel om vragen te stellen, patiënten worden nu veel sneller geholpen. Patiënten hoeven niet meer teruggebeld te worden, vragen kunnen direct beantwoord worden. Hierdoor zijn we veel patiëntvriendelijker geworden.

Verder is het voor onze praktijken een belangrijk speerpunt om de medicatie te allen tijde goed af te stemmen met de patiënt. Hierdoor kunnen patiënten afbouwen wanneer het beter gaat en weer opbouwen wanneer het minder goed gaat. Wij hebben een heel streng medicatiebeleid waarbij er een medicatieblokkade komt voor patiënten die al langere tijd medicatie gebruiken. Hierbij wordt de patiënt dan gebeld om te overleggen of de medicatie aangepast kan worden. Dit doet de overlegarts. Voor de patiënt betekent dit dat de dosis medicatie niet alsmaar hoger wordt, zodat je niet een enorm hoge dosering hebt aan het einde van het leven.”

Betaalt deze manier van werken zich terug?

“Het is een investering om de overlegarts in te zetten, want het betaalt zich niet helemaal terug in geld. Je kunt declareren voor adviezen, e-consulten en verwijzingen, maar dat is niet genoeg om de inzet van een huisarts in zijn geheel terug te betalen. Het brengt voornamelijk op andere gebieden veel op. Je koopt voornamelijk meer rust in de praktijk en minder stress bij de artsen. Het motiveert ook assistentes en zorgt voor een fijne werksfeer, waardoor ze hier ook graag werken.”

Is het inzetten van een overlegarts voor elke praktijk in te voeren?

“Nee, bij kleine praktijken heeft het geen zin om een overlegarts in te zetten. Hier zijn er te weinig FTE’s en is het misschien ook niet nodig door de korte lijnen. In onze praktijken hebben we 15.000 IONs en veel artsen, dus wij kunnen dit op deze manier vormgeven.”

Heb je nog tips voor praktijken die inzet van een overlegarts overwegen?

“Pas op dat de overlegarts niet té laagdrempelig wordt voor de assistentes. Vraag bijvoorbeeld aan de assistentes om hun vragen te bundelen, zodat de overlegarts zelf ook minder vaak gestoord wordt. Ook moet je assistentes coachen om niet direct alles te vragen, maar ook zelf dingen op te zoeken. Verder is het belangrijk om het team goed voor te lichten over de overlegarts. Het kan namelijk zo zijn dat de assistentes denken dat de arts daar zit om hen te controleren. Dit is de insteek natuurlijk niet. Je wil juist graag helpen en het is belangrijk dat dit voor iedereen duidelijk is. Praktijken die geïnteresseerd zijn in werken met een overlegarts, nodig ik uit om bij ons langs te komen. Zo kunnen andere praktijken leren van onze aanpak en de eerste kinderziektes snel uit deze werkwijze halen.”